Grafik tasarım dünyası üzerine çok da fazla araştırmadın yapılmayan alanlardan biri. Bu nedenle bidolubaski.com olarak Grafik Tasarımcılar Meslek Kuruluşu(GMK) ile birlikte grafik tasarımcılar arasında bir anket çalışması yaptık. Bu anket sonrasında çok ilginç sonuçlara ulaşarak grafik tasarımcıları daha iyi tanıma ve karşılaştıkları problemleri belirleme şansına eriştik. Bu yazımızda da anket çalışmasında elde ettiğimiz sonuçları ve bu sonuçlar üzerindeki yorumlamalarımızı sizlerle paylaşıyor olacağız.
Grafik Tasarımcı Anketi, yaklaşık olarak 1000 grafik tasarımcı ile yapıldı. Anket içerisinde 17 soruya yer verdik ve bu sorularla, ankete katılım gösteren tasarımcıların düşüncelerini anlamaya ve anlamlandırılabilecek sonuçlar çıkarmaya çaba gösterdik.
Soru 1: Cinsiyetiniz?
Cinsiyet ile ilgili sorumuza cevap olarak, anketimize katılanların %76,03’ü Erkek ve %23,22’si Kadın işaretlemesini yaptılar.
Soru 2: Yaşınız?
Grafik tasarım dünyasına dair çözümler üretebilmek için kitlenin hangi yaş aralıklarına dağıldığını biliyor olmanın oldukça önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle de anketimizde yer verdiğimiz bu soruya verilen cevaplar ise şöyle;
- 18-25 yaş: %44,11
- 26-35 yaş: %42,63
- 36-45 yaş: %11,88
- 45+ yaş: %1,38
Bu sonuçlara göre, grafik tasarımcıların çoğunun 35 yaş altında olduğunu söylemek mümkün. Ayrıca grafik tasarım mesleğinin güç kaybetmeden popülerliğini sürdürmeye devam ettiğini de söyleyebiliriz. Bu da mesleğin gelecekte de artan gücünü sürdüreceği anlamına geliyor.
Soru 3: Eğitim Durumunuz?
Grafik tasarım teknik bilgi gerektiren bir meslektir. Bu nedenle de eğitim kurumlarında verilen eğitimin mesleğin teknik tarafını beslemesi oldukça önemlidir. Bu soruda katılımcıların genel eğitim durumlarını sorarak grafik tasarımcılar için eğitim kısmına giriş yapmış olduk. Sorumuza gelen cevaplar ise şöyle oldu;
- Lise: %18,90
- Yüksek Öğrenim: %13,38
- Üniversite: %56,79
- Yüksek Lisans: %8,17
- Doktora: %0,96
- Diğer: %1,80
Burada karşımıza çıkan sonuçlarda katılımcıların büyük bir kısmının lisans ve üstü eğitim aldığını görmekteyiz. Ayrıca yaklaşık olarak grafik tasarımcıların 5’te 1’nin lise düzeyinde eğitim aldığını görüyoruz.
Soru 4: Sizce üniversitede verilen eğitimler yeterli mi?
Katılımcıların çoğunun üniversite eğitimi aldığını önceki soruda görmüştük. Peki ama üniversitelerde verilen eğitimler ne kadar faydalı, daha doğrusu ne kadar yeterli? Katılımcılarımızın %91,07’si üniversitede verilen eğitimlerin yetersiz olduğunu düşünüyor. Diğer taraftan bu eğitimlerin %8,93’ü ise eğitimlerin yeterli olduğu görüşünde.
Soru 5: Eğitiminizi grafik tasarım üzerine mi tamamladınız?
Türkiye’de grafik tasarım üzerine eğitim veren kurumların sayısı ve yeterliliği hep tartışma konusu olmuştur. Biz de katılımcıların ne kadarının eğitimlerini grafik tasarım üzerine yaptıklarını öğrenmek için bu soruyu onlara yönelttik. Katılımcıların %40,69’u eğitimlerini grafik tasarım üzerine yaptıklarını, %59,31’i ise farklı alanlarda yaptıklarını beyan ettiler. Bu sonuçlar gösteriyor ki grafik tasarımcı olmak için illa ki okullarda grafik tasarım eğitimi almaya gerek yok.
Soru 6: Eğer şu anda çalışıyorsanız hangi sektörde çalışıyorsunuz?
Grafik tasarım pek çok alanda ihtiyaç duyulan ve bu nedenle de iş imkanı oldukça fazla olan bir meslek. Biz de grafik tasarımcıların çoğunlukla hangi alanlarda istihdam edildiğini görebilmek için katılımcılarımıza nerede çalıştıklarını sorduk. Aldığımız cevaplar ise şöyle;
- Matbaa: %6,56
- Ajans: %27,79
- Girişim: %10,18
- Kurumsal Şirket: %21,01
- Çalışmıyorum: %14,33
- Diğer: %20,13
Anket sonuçlarına baktığımızda ajansların ve kurumsal şirketlerin dağılımdaki yerinin oldukça yüksek olduğunu görüyoruz. Ajansların zaten buradaki yüzdesi oldukça beklendik ve şaşırtıcı değil. Ancak diğer taraftan kurumsal şirketlerin yüzdesinin bu denli önemli seviyelerde olması, markaların tasarıma verdikleri önemin artmasının etkisi olarak yorumlanabilir. Yaklaşık %20’lik bir orana sahip olan ‘Diğer’ seçeneğinde ise çoğunluğu sadece freelance işler yapan grafik tasarımcılar oluşturuyor.
Soru 7: Ek olarak bağımsız (freelance) iş yapıyor musunuz?
Sadece freelancer(bağımsız) olarak çalışan grafik tasarımcıların üstteki soruda belirttiğimiz gibi oranı çok da fazla değil. Ancak tam zamanlı bir işte çalışan ve ek olarak freelance iş yapan grafik tasarımcıların oranına gelince işin şekli biraz değişiyor. Ankete katılanların %83,97’si tam zamanlı işlerine ek olarak freelance işler de yaptığını belirtti. Geriye kalan %16,03’lük kısım ise ek olarak freelance işler yapmadığını söylüyor. Bu oranlara göre freelance çalışmanın grafik tasarım alanında çok önemli bir dinamik haline geldiğini söylemek mümkün. Özellikle de diğer tüm alanlarda freelance çalışma modelinin artışa geçtiği şu günlerde grafik tasarım sektörünün bu geçişe çoktan hazır olduğunu söyleyebiliriz.
Soru 8: Bağımsız (Freelance) işinizi hangi kanallardan alıyorsunuz?
Özellikle mesleğe yeni adım atan grafik tasarımcıların tecrübeli tasarımcılara sıkça sordukları sorulardan biri freelance işleri nereden bulduklarıdır? Biz de bu sorunun cevabını merak ettik ve tabiri yerindeyse bilen bilmeyene söylesin dedik. Bu sorumuza gelen cevaplar ise şöyle oldu;
- Referans: %77,57
- Online Platformlar: %43,32
- Ajans: %19,82
- Sosyal Medya: %44,39
- Diğer: %6,14
Sonuçlara baktığımızda referansların oldukça önemli bir yerinin olduğu görüyoruz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise referansların sadece kulaktan kulağa değil aynı zamanda da online platformlardaki yorumları da kapsadığıdır. Referansların yanında online platformların ve sosyal medyanın yeni müşteriler kazanmakta oldukça etkili olduğunu görüyoruz. Ayrıca güçlenen bu kanalların ajansların güçlerinde azalmaya sebep olduğunu da söylemek mümkün.
Soru 9: Sizce Türkiye'de grafik tasarım maaşları tatmin edici mi?
Önceki sorularda grafik tasarımcıların freelance çalışmaya fazlasıyla yönelimi olduğunu gördük. Peki ama bunun piyasadaki maaşlarla doğrudan bir ilgisi var mı? Bunu öğrenmek için katılımcılara aldıkları maaşlardan mutlu olup olmadıklarını sorduk. Katılımcıların %92,52’si grafik tasarımcılara verilen maaşların tatmin edici olmadığını beyan etti. Kalan %7,48’lik kısım ise maaşları tatmin edici bulduklarını söylüyor. Bu cevaplara bakıldığında grafik tasarımcılar için sunulan çalışma şartlarının gözden geçirilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Soru 10: En yoğun çalıştığınız alan nedir?
Grafik tasarım dendiğine akla gelen çalışma alanları değişiklik gösterebiliyor ama gerçekte grafik tasarımcıların yoğunlukla hangi alanlarda çalıştıklarını bilmiyoruz. Bu nedenle katılımcılara en çok hangi alanlarda işler yaptıklarını sorduk. Cevaplar şöyle;
- Kurumsal Kimlik Tasarımı: %25,98
- Baskı-Matbaa İşleri: %41,06
- Web-Mobil Tasarım: %22,50
- Diğer: %10,46
Soruya verilen cevaplara baktığımızda baskı ve matbaa ile ilgili işlerin en çok çalışılan alanlar olduğunu görüyoruz. Baskı ve matbaa işlerinin ardından gelen kurumsal kimlik ve web-mobil tasarımlarının da yine önemli bir paya sahip olduğunu görüyoruz.
Soru 11: En çok hangi grafik tasarım programını kullanıyorsunuz?
Grafik tasarım yaratıcı bir meslek olmanın yanında teknik de bir meslek. Bu nedenle de grafik tasarımcılar işlerini yaparken pek çok program kullanırlar. Hangi programların yoğunlukla kullanıldığına baktığımızda kaşımıza çıkan tablo şöyle;
- Adobe Photoshop: %34,81
- Adobe InDesign: %5,23
- Adobe Illustrator: %41,52
- CorelDRAW: %16,04
- Diğer: %2,39
Grafik tasarımda kullanılan programlar arasında en popüler olanların sonuçlarda da karşımıza çıktığını görüyoruz. Adobe’nin programları olan Photoshop ve Illustrator listede açık ara önde olarak konumlanıyor. Bu iki programa alternatif olarak tasarımcıların CorelDRAW kullandıkları da çıkarılabilecek anlamlı sonuçlardan bir diğeri olarak yerini alıyor.
Soru 12: Ne sıklıkta baskı ihtiyacı duyuyorsunuz?
Grafik tasarımcıların işlerinde en büyük paya sahip olan baskı ve matbaa işlerinin sonucu olarak ortaya belli aralıklarla duyulan bir baskı ihtiyacı çıkıyor. Bu soruda grafik tasarımcıların hangi sıklıkta baskı işlerinin olduğunu sorduk. Aldığımız cevaplar ise şöyle;
- Haftada 1: %17,51
- Haftada 2-3: %26,95
- Ayda 1: %22,04
- Ayda 2-3: %24,94
- Diğer: %8,56
Sonuçlara baktığımızda grafik tasarımcıların büyük bir çoğunluğunun her ay baskı ihtiyacı duyduğunu söyleyebiliriz. Bu da matbaa ve grafik tasarımcı ilişkisinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
Soru 13: Baskı işleri, iş için ayırdığınız zamanın ne kadarını alıyor?
Anketin 10. sorusunda grafik tasarımcıların en çok baskı ve matbaa işleri yaptıklarını görmüştük. Peki ama baskı işleri çalışmalarının ne kadarlık bir zamanını alıyor. Katılımcılarımızın bu soruya verdiği cevaplar şöyle;
- %10: %28,70
- %20: %28,57
- %30: %21,55
- %40: %18,80
- Diğer: %2,38
Grafik tasarımcıların en çok yaptığı işlerin baskı ve matbaa alanında olduğunu düşünürsek bu çıkan sonuçların da yine aynı doğrultuda olduğunu söyleyebiliriz. Buradan çıkarılabilecek en net sonuç ise şu; grafik tasarımcılar zamanlarının büyük bir bölümünü baskı için tasarımlar hazırlamakla geçiriyorlar.
Soru 14: En çok tasarımını yaptığınız baskılı ürün nedir?
Grafik tasarımcıların en çok vakit harcadıkları ve üzerine en çok çalıştıkları alan baskı ve matbaa süreçleri. Peki ama bu süreçler içerisinde en çok işin yapıldığı ürünler hangileri? İşte bu soruyu katılımcılara sorduk ve aldığımız cevaplar şöyle şekillendi;
- Afiş: %17
- Kartvizit: %32
- Broşür: %17
- Katalog: %12
- Kurumsal Kimlik: %5
- Diğer: %18
Sonuçlara baktığımızda en çok tercih edilen baskı ürünü olan kartvizitin açık ara önde olduğunu görebiliyoruz. Kartvizitin ardından da afiş, broşür ve katalog ürünleri geliyor. Diğer kısmındaki oranı ise bu listenin dışındaki onlarca farklı baskı ürünü oluşturuyor.
Soru 15: Baskı süreçlerinde en sık yaşadığınız sorun nedir?
Bu kadar çok zamanı baskı ürünlerine ayıran grafik tasarımcıların bu süreçlerde sorun yaşamaması düşünülemez. Özellikle de yıllarca süre gelen geleneksel bir sektörde bu sorunların sayısı oldukça fazla oluyor. İşte grafik tasarımcıların baskı süreçlerinde en sık karşılaştığı problemler;
- Baskı Kalitesi: %4
- Renk: %28
- Kalite: %12
- Hız, Zaman, Teslimat: %15
- Yanlış Baskı: %2
- Fiyat: %4
- Kargo: %2
- Diğer: %32
Sonuçlara baktığımız oldukça fazla çeşit problem görüyoruz. Bu problemler arasında öne çıkanlar ise renk, kalite, hız, zaman ve teslimat ile alakalı problemler. Bu sıkıntıların çoğunun geleneksel matbaalar kaynaklı olduğunu söylemek mümkün. Özellikle kalite garantisi, kargo ve hız konusunda teminat vermeyen geleneksel matbaaların bu tablodaki etkisinin büyük olduğunu söyleyebiliriz. Ancak hızla yaygınlaşan online matbaa siteleri ile bu problemlerde azalmaların da hızlanacağını söyleyelim.
Soru 16: Online matbaa deneyiminiz oldu mu?
Online matbaa kavramının hayatımıza girmesi çok da eskilere dayanmıyor. Özellikle internetten alışverişin yaygınlaşmasının ardından matbaa sektöründe de online kanalların kullanımı hızlandı. Bu soru ile grafik tasarımcıların ne kadarının bir online matbaa deneyiminin olduğu konusunda yanıt aradık. Katılımcıların %65,73’ü daha önce bir kere de olsa online matbaa deneyimi olduğunu söylüyor. Kalan %34,27’si ise daha önce hiç online matbaa deneyimi olmadığını beyan ediyor. Ancak bu cevaplara rağmen online matbaa deneyimi olan katılımcıların hala baskı ihtiyaçlarının bir kısmını geleneksel matbaalardan karşılamaya devam ettiğini de göz ardı etmemek gerekiyor.
Soru 17: Online matbaa deneyiminizde en çok hangi hizmetten memnun kaldınız?
İnternetten alışveriş yapan kullanıcılar genellikle uygun fiyat ve kolay sipariş verme gibi özelliklerinden ötürü interneti tercih ediyorlar. Peki, bu durum matbaa sektörü özelinde nasıl tecelli ediyor? Online matbaa deneyimi olan grafik tasarımcıların bu soruya verdikleri yanıtlar şöyle;
- Şeffaf Fiyat: %47,22
- Ürün Kalitesi: %22,84%
- Müşteri Hizmetleri: %14,20
- Kargo: 9,98
- Diğer: %5,76
Bu soruya verilen cevaplara baktığımızda diğer sektörlerde olduğu gibi matbaa sektöründe de insanların en büyük motivasyonunun fiyat olduğunu görüyoruz. Listenin genelinin insanların geleneksel matbaada karşılığını bulamadıkları unsurlardan oluştuğunu görüyoruz.
Anket Sonuçları Neden Önemli?
Bu anketle grafik tasarımcıların kim oldukları, ne işler yaptıkları, ne problemleri oldukları ve nelerden ötürü mutlu ya da mutsuz olduklarını öğrenmeye çalıştık. Elde ettiğimiz sonuçlar grafik tasarım dünyasının içerisinde yer alan tüm paydaşlar tarafından doğru okunduğu takdirde her paydaşa önemli katkılar yapacaktır. Biz Türkiye’nin en büyük online matbaası olarak grafik tasarımcıların işimizin ne kadar önemli birer parçası olduğunun farkındayız ve bu nedenle de bu sonuçları derinlemesine analiz etmeye ve gereken geliştirmeleri ivedilikle yapmaya önem veriyoruz. bidolubaski.com olarak, grafik tasarımcıların kim olduklarını anlamaya, fayda sağlayabileceğimiz noktaları belirlemeye, problemlere çözüm üretmeye ve memnun olunan noktaları korumaya gayret gösteriyoruz. Eğer grafik tasarım dünyası için az da olsa katkı sağlayabiliyor ve sorunlara çözümler üretebiliyorsak ne mutlu bize.
Son olarak işinize yarayabilecek bazı bağlantıları da sizinle paylaşmak isteriz;
Ücretsiz E-Kitap - Freelance Grafik Tasarımcılar İçin 33 Altın İpucu
bi'dolubaski.com. Tüm hakları saklıdır.
