Renkler, tasarımların tılsımı... Renklerin uyumu, renklerin insanlar üzerinde bıraktığı etki on yıllardır bilim tarafından araştırılan bir konu. Tasarımcılar için ise yaratmanın ve etkilemenin en temel adımı.
“En sevdiğin renk hangisi?” ilkokul sıralarından bu yana kim bilir kaç kez bu soruyla karşı karşıya kaldınız. Çok sıradan görünen bu soruya vereceğiniz yanıt aslında kişiliğiniz hakkında bir ipucu barındırıyor olabilir. Renkler ve etkileri yüzyıllardır tartışılan bir konu.
Bugün grafik tasarımcıların kullandıkları renk çemberlerinin ardında bilim insanlarının yürüttüğü çalışmalar var. Örneğin Aristotales renklerin tüm varyasyonlarının ışığın ve karanlığın karışımının bir sonucu olduğundan bahseder. Rönesans'ta Leonardo da Vinci sarının toprağa, yeşilin suya, mavinin havaya, kırmızının ateşe ve siyahın da karanlığa ait olduğunu savunmuştur. Adını yerçekimi ve başına düşen elma ile hatırladığımız İngiliz fizikçi Isaac Newton ise bugün hala kullandığımız renk çemberinin de mucididir. Size çok alakasız gelebilir belki ama Newton ışığın kırınım ve dalga boyları üzerinden renklerin doğasını açıklamıştır. Renk çemberi kavramını borçlu olduğumuz Newton'un çalışması renk teorisi bakımından bir dönüm noktası da olmuştur.
Renklerin taşıdıkları mesajlar ise siyasetten pazarlamaya her alanda, her kampanyada en az slogan kadar tartışılan bir konu. Örneğin üç temel renkten biri olan kırmızı size ne ifade eder? Aşk?, Hırs?, Tutku?, Tehlike?... Kırmızı bu duyguların hepsini ve hatta daha fazlasını ifade edebilir, bilinçaltımıza, toplumdan aldığımız kültürel kodlarımıza göre başka anlamlar da taşıyabilir. Renkler duyguları uyandırmanın yanı sıra, içeriği organize etmek, vurgu yapmak, dikkati çekmek ve estetik açıdan hoş tasarım yaratmada yardımcı olur. Bir grafik tasarımcı, tasarım programlarını çok iyi bilmenin yanı sıra renkleri de nasıl kullanacağını iyi bilmelidir.
Grafik tasarımda renk seçerken nelere dikkat edilmeli?
Renklerin birbiri ile uyumu evrensel olsa da renklerin yarattığı duygular ya da ilettikleri mesajlar kültürden kültüre değişiklik gösterir. Örneğin bizim kültürümüzde kırmızı renk canlılık, güç ve bağımsızlığı çağrıştırırken, Güney Afrikalılar için kırmızı bir yas rengidir. Bu bakımdan grafik tasarımda renk seçerken kültürel çağrışım dikkat edilmesi gereken noktaların başında gelir.
Renk seçiminde dikkat edilecek diğer bir unsur ise hedeflenen kitlenin tercihi, verilmek istenen mesajın içeriğidir. Bankacılık sektöründe 'güven' ön planla çıkarılmak istenir bu nedenle genelde güven telkin eden yeşil renk kullanılır. Gıda sektöründe ise iştah açan ve dikkat çeken renk olan kırmızı yaygın kullanılır.
Firma ya da ürünün karakteri de renk seçiminde etkilidir. Sıkça verilen bir örnektir; Hilton logosunun laciverte çevrilmesinin altında firmanın büyük kuruluş imajı vermek istemesi yatar.
Renk teorisinde renk kombinasyonları nasıl oluşturulur?
Başarılı bir tasarım için sadece renklerin mesajlarını bilmek yetmez, renkleri uyum içinde kullanmak gerekir. Hoşa giden renk kombinasyonları oluşturmak için renk tekerleğini kullanabilmek gerekiyor.
Birbirine uyumlu renkleri bu renk çarkını kullanarak bulabilirsiniz.
Ana Renkler Resim derslerinden hatırlarsınız, kırmızı, mavi ve sarı ana renklerdir. Bunlar, renk tekerleğindeki en basit veya belki de en saf renklerdir. Tasarımda, ana renkler genellikle dikkat çekmek için birlikte kullanılır. Burger King logosu, üç ana rengin dengeli kullanımının başarılı bir örneğidir.
Ara Renkler İki ana renkten eşit miktarda karıştırarak elde edilen yeşil, turuncu ve mor ara renklerdir. Ara renklerle oluşturduğunuz zeminde, ana renkleri çarpıcı bir şekilde kullanabilirsiniz. Örneğin çok tanınan şu markanın logosunda olduğu gibi.
Üçüncül Renkler Ana ve ara renkleri farklı oranlarda karıştırarak üçüncül renklere ulaşılır. Elbette bu sınırsız renk seçeneğinde bir estetik ve uyum yakalamak gerekir.
Renk teorisinde renk armonisi yakalamak için renk çemberi nasıl kullanılır?
Birbiri ile uyumlu renklerin bir arada verildiği hazır paletleri internette kısa bir arama ile ulaşabilirsiniz. Hatta sırf bu amaçla yapılmış tarayıcı eklentileri ve bazı programlar da var. Ama renk çemberini kullanarak siz de basit bir şekilde renk armonisini yakalayabilirsiniz.
Birbirini Tamamlayan Renkler
Renk çemberinde birbirinin tam karşısında olan iki renk birbirini tamamlar. Bu iki renk ile maksimum kontrasta ulaşırsınız. Özellikle soğuk renklerle, sıcak renkleri birbirine eşleştirirseniz kontrast yoğunluğunu artırabilirsiniz.
Yumuşak Geçişler İçin Analog Renkler
Analog yani birbirine benzeyen renkler, renk çemberinde bitişik iki ya da üç renktir. Benzer renkleri kullanarak yumuşak bir uyum yakalayabilirsiniz. Renklerden birini ana renk olarak seçerseniz diğer renk ya da renkleri destekleyici olarak kullanabilirsiniz.
Tetradik Renkler
Eğer tasarımınızda 4 renk kullanmak istiyorsanız, tetradik renkleri kullanmanız mümkün. Bu elbette daha fazla risk demek. Renkleri seçerken renk çemberinde iki çift taraflı birbirini tamamlayan renkleri seçmeniz gerekir. Örneğin, mavi ve turuncu, sarı ve mor ile eşlenmiştir. Seçtiğiniz renkleri eşit oranlarda kullanmak yerine sadece bir ya da iki rengi baskın olarak kullanmanız uyum için önemlidir.
Üçlü Renkler
Üçlü renkler, renk tekerleğinde eşit olarak bulunan üç renktir. Örneğin, kırmızı, sarı ve mavi. Burada da bir rengi hakim kılıp diğer ikisiyle vurgulamak tasarımınızın estetiği için önemlidir. Üç renk ile mükemmel bir denge yakalayabilirsiniz.
Tamamlayıcı Renkleri Karşıtlarıyla Tamamlama
Bu düzende bir renk seçersiniz ve tam karşısındaki rengin bitişiğindeki renklerle eşleştirirsiniz. Örneğin, mavi, sarı-turuncu ve kırmızı-turuncu. Bu seçimle çarpıcı karşıtlıklar yaratabilirsiniz.
bi'dolubaski.com. Tüm hakları saklıdır.
